جهانشاه درخشانی : زادهٔ ۴ اردیبهشت ۱۳۲۳ ه‍. خ. در تهران، درگذشتهٔ ۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ ه‍. خ. در بُن آلمان، معمار، ایران‌شناس و تاریخ‌پژوه ایرانی است.

 

 

 

جهانشاه درخشانی دورهٔ دبستان و دبیرستان را در زادگاهش گذراند. پدرش دکتر حسین درخشانی استاد فیزیک دانشگاه تهران، دانش‌آموختهٔ آلمان و از شاگردان آلبرت اینشتین بود. جهانشاه درخشانی در ۱۸سالگی برای ادامهٔ تحصیل در رشتهٔ مهندسی معماری و شهرسازی رهسپار آلمان شد. در دانشگاه اشتوتگارت آلمان تحصیل کرد و در ۲۴ سالگی مدرک فوق لیسانس گرفت. بی‌درنگ به ایران بازگشت و در سازمان تحقیقات مسکن سرگرم کار شد. از کارهای برجستهٔ او، ارائهٔ طرحی برای ساختن خانه‌های پایدار در برابر زمین‌لرزه در یکی از روستاهای نزدیک تهران بود. این طرح با همکاری روستاییان اجرا شد و مورد توجه قرار گرفت ولی متأسفانه دنبال نشد.

درخشانی بسیار علاقه‌مند به موسیقی کلاسیک بود و این علاقه به شناخت علمی موسیقی انجامیده بود. در سال ۱۳۸۶ به همراهی شاهین فرهت اثری به نام شناخت موسیقی کلاسیک در ۵ سی‌دی منتشر کرد که نشانگر شناخت ژرف وی از این موسیقی بود. در آغاز، این کار در سال ۱۳۵۸ در سه کاست به تهیه‌کنندگی او به منظور شناسایی موسیقی کلاسیک در دسترس عموم قرار گرفت.

در اوایل سال ۱۳۶۰ به آلمان بازگشت و این بار استعداد خود را در رشتهٔ طراحی نرم‌افزار کامپیوتر نشان داد. برنامه‌ای در زمینهٔ صنایع نساجی نوشت که در آلمان و چند کشور اروپایی دیگر کاربرد فراوانی یافت. در سال ۱۳۶۸ پژوهشی سترگ را دربارهٔ آریاییان و خاستگاهشان آغاز کرد. در سال‌های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۷ در این زمینه، نظریه‌ای نو به زبان آلمانی ارائه کرد که خاستگاه آریاییان را در خود فلات ایران نشان می‌داد. در سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۸ میلادی) کتاب آریاییان در منابع کهن خاور نزدیک در سومین و دومین هزارهٔ پیش از میلاد را به زبان آلمانی اما در تهران چاپ کرد. او علاقه داشت کارهایش در ایران به چاپ برسند و بر این باور بود که در صورت چاپ در اروپا حتی با وجود نویسنده‌ای ایرانی، کار به عنوان اثری اروپایی در نظر گرفته خواهد شد. همواره علاقه داشت که کانون مطالعات ایران‌شناختی به سرزمین ایران منتقل شود. در سال ۱۳۷۶ در همایشی در دانشگاه سیدنی استرالیا و با حضور ایران‌شناسان برجسته‌ای همچون ریچارد فرای و گرهارد مولر، نظریه‌اش را ارائه نمود و شگفتی شرکت‌کنندگان را برانگیخت.

از سال ۱۳۷۸ با بنیاد فرهنگ کاشان همکاری‌اش را آغاز نمود و همزمان تحصیلات خود را در رشتهٔ تاریخ و با تمرکز بر تاریخ خاور باستان در دانشگاه دولتی ایروان پی گرفت و در سال ۱۳۸۰ با موفقیت از پایان‌نامهٔ خود دفاع کرد. با پشتیبانی این بنیاد پژوهشش را ادامه داد و حاصل کار را در اسفندماه سال ۱۳۸۲ در کتاب دوجلدی آریاییان، مردم کاشی، اَمَرد، پارس و دیگر ایرانیان به عنوان جلدهای سوم و چهارم دانشنامهٔ کاشان منتشر کرد. این کتاب در حال ترجمه به زبان انگلیسی در بنیاد فرهنگ کاشان است.

جهانشاه درخشانی در بامداد ۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ دیده از جهان فروبست.

جهانشاه درخشانی

 


دکتر جهانشاه درخشانی :
(( متاسفانه تاکنون نگاه ما ایرانیان برای دریافت تاریخ به غرب بوده است .
ما نباید نشانه ی خانه پدری را از بیگانه بگیریم ))